Tijd rijp voor logo uitbuiters
Als consumenten geen wijs meer worden uit alle goede keurmerken, dan moeten er maar negatieve labels komen. P+ columniste Marleen Janssen Groesbeek acht de tijd rijp voor een logo voor uitbuiters.
Instortende en in brand vliegende naaiateliers in Bangladesh. Maar wie vraagt er in de winkel of een kledingstuk is gemaakt volgens de voorschriften van de Fair Wear Foundation? Cynisch genoeg lijkt de stormloop op de superdiscounts alleen maar groter te worden. Wie nog niet wist dat ze bestonden, heeft het uit de krantenberichten inmiddels opgepikt waar je wezen moet.
Is de tijd rijp voor het uit de kast halen van onvervalste boycot-stickers? Voor actievoerders voor de deur van ketens als het Ierse Primark, dat overigens wel compensatie betaalde aan de nabestaanden van slachtoffers van de ramp in de kledingfabriek in Bangladesh?
Columniste Marleen Janssen Groesbeek vindt van wel, schrijft ze in het volgende nummer van P+. “In plaats van het positieve te benadrukken, zou kleding, schoenen, eten en elektronica waar andere mensen voor uitgebuit worden een apart logo moeten krijgen. Ik weet nog een heel mooie van een tijdje geleden: die van Outspan-sinaasappelen, nog steeds te vinden op internet.”
Outspan was een merk sinaasappelen uit Zuid-Afrika, dat in de tijd dat de Apartheid bestond werd ingevoerd, ook al was er een internationale boycot van kracht. Actievoerders maken van de zuidvrucht het uitgeperste hoofd van een zwarte werknemer. De poster trok in 1973 veel aandacht en werd zelfs verboden.
Het is niet zomaar een wilde oproep. Marleen werkt hard mee aan internationaal ondernemingsbeleid, nu ze MVO manager bij DSM is. Uit haar column: “Wie moet er voor zorgen dat mensen duurzamer gaan handelen en consumeren zodat zij binnen de grenzen van deze planeet blijven? De consument zelf? De bedrijven? Of allebei? Dat is een vraag waar ik sinds het voorjaar mee bezig ben, samen met tien andere mensen van multinationale bedrijven. Wij zitten in de werkgroep Welzijn en Duurzame Levensstijlen onderdeel van het Action2020-programma van de World Business Council for Sustainable Development. Voor wie deze WBCSD niet kent: zij is een niet-gouvernementele organisatie met 200 mondiale ondernemingen als lid, ooit ontstaan in 1992 uit ongenoegen dat bedrijven zo weinig betrokken waren bij de eerste duurzaamheidstop in Rio de Janeiro. Het huidige secretariaat onder leiding van Peter Bakker (voormalige CEO van TNT) en mensen uit de aangesloten ondernemingen zijn op dit moment bezig om concrete bedrijfsoplossingen te vinden en te ontwikkelen onder het actieprogramma.”
Het lijkt alsof het instortende naaiatelier op een tijdstip kwam, waarbij de hele discussie over de rol van de consument aan het kantelen was. Het gaat niet alleen meer over het gemakzuchtige schouderophalen over duurzaamheidslabels: ‘Snap ik niet’.
Marleen daarover: “Zelfs als ondernemingen hun stinkende best zouden doen, moet ook de consument aan de bak. De stekker in het stopcontact laten zitten zonder dat je het apparaat gebruikt is zonde van de stroom. De kraan laten lopen terwijl je je tanden poetst met een duurzame tandenborstel en duurzame tandpasta in een duurzame tube is niet duurzaam. Scheren onder de douche is dweilen met de kraan open. Door bedrijven duurzaam verbouwd , verwerkt en getransporteerd eten kopen en aan het eind van de week een derde daarvan toch weer weggooien is verspilling van schaarse grondstoffen en een belediging voor de mensen die er zo hard voor gewerkt hebben.
Volgens onze columniste hebben we een aantal basisregels nodig om een duurzame levensstijl mogelijk te maken. Daar mag best weer wel eens ouderwets actie voor worden gevoerd. Zelfs minister Ploumen viste het instrument van ‘blaming and shaming’ uit de klassieke gereedschapskist van actievoerders, door Prénatal, Coolcat en de Wibra op te roepen hun verantwoordelijkheid eens een keer te nemen en contracten te ondertekenen die verbeteringen beloven.
De column van Marleen Janssen Groesbeek verschijnt in P+ die vanaf 9 december bezorgd wordt.