Vereniging Eigen Huis: Particulieren BTW-plichtig
De Vereniging Eigen Huis zorgt voor onrust door particuliere woningbezitters met zonnepanelen te waarschuwen dat ze BTW-plichtig worden, net als ondernemers. Wij lezen in de beantwoording van Kamervragen van staatssecretaris Reekers van Financiën iets heel anders.
Ter geruststelling: wie een stuk of zeven zonnepaneeltjes op het dak heeft liggen, hoeft zich sowieso al nergens zorgen over te maken. Je moet tienduizenden kWh’s zonnestroom per jaar opwekken om boven een leveringsbedrag aan het elektriciteitsnet van 1.345 euro uit te komen. Een mogelijke maatregel van de regering zal dus in praktijk vrijwel geen enkele particulier treffen. ZZP-ers en andere ondernemers die al wel BTW-plichtig zijn, zouden echter wel eens gedupeerd kunnen worden. Maar Reekers belooft naar Brussel af te reizen om iets te gaan regelen, voordat hij tientallen ambtenaren aan moet gaan stellen om bedragen van niets te gaan controleren.
Het zou ook een hele heisa geven: als particulier een BTW-boekhouding bij gaan houden en een BTW-nummer aanvragen.
Als de regering echt zin heeft om de zo gewenste participatiemaatschappij op het idee te brengen stenen door overheidsruiten te gaan gooien, dan is dit prachtige aanleiding. Om er helemaal zeker van te zijn dat er een volksoproep komt, is het ook handig alle landgenoten die een tuintje hebben over hun zelfgekweekte krop sla en tomaten een percentage BTW af te laten dragen.
Maar zo zal het niet gaan. Hoe zit het nu precies?
Voor de zomer stelden de twee Kamerleden Omtzigt en Agnes Mulder (beiden CDA) aan de staatssecretaris van Financiën Reekers en de minister van Economische Zaken Kamp vragen over arrest van het Europese hof in Luxemburg. Het ging over een Oostenrijkse rechtszaak, waarbij over een teveel aan zonnestroom (meer dan voor eigen gebruik) BTW zou worden geheven. Nu is de wetgeving in Oostenrijk anders dan die in Nederland en ook weer anders dan in Duitsland. Maar de onrust was gezaaid.
Het antwoord van Reekers was dat het Nederlandse standpunt bij deze zaak luidde dat er bij particuliere opwekking van zonne-energie geen sprake is van btw relevante economische activiteiten.
Vraag 4 was een interessante, ook het antwoord. Wij citeren:
4. Heeft elke persoon die zonnepanelen heeft en energie terug levert een verplichting tot btw- aangifte en de mogelijkheid om een beroep te doen op de kleine ondernemersregeling?
Het antwoord van Reekers gaat vooral in op kleine ondernemers: “Elke persoon die voor de exploitatie van zonnepanelen btw-ondernemer is heeft een verplichting tot het doen van btw-aangifte. Als aannemelijk is dat na toepassing van de btw-vermindering voor kleine ondernemers geen btw op aangifte hoeft te worden voldaan (namelijk bij een bedrag kleiner of gelijk aan € 1.345 per jaar na aftrek voorbelasting), dan kan om volledige ontheffing van btw- plicht voor de exploitatie van zonnepanelen en de daarbij behorende administratieve verplichtingen worden gevraagd. In dat geval vervalt ook de factureringsverplichting, maar mag aan de afnemer van de elektriciteit geen btw in rekening worden gebracht en bestaat geen recht op aftrek van btw meer.”
Met andere woorden: je hoeft als ondernemer over eigen energie geen BTW te betalen, maar dan mag je ook de BTW over de zonnepanelen niet aftrekken.
Op Financiën zien ze de bui al hangen. Al die bedragen van niks gaan bijhouden, dat levert een enorme regeldruk op, extra ambtenaren krijgen er handenvol werk aan en het levert de Staat nauwelijks iets op.
Reekers stelt dan ook: “Ik bezie de mogelijkheid om dit formulier te vereenvoudigen of helemaal af te schaffen. Ik beschik niet over ervaringscijfers welk percentage van de eigenaren wel of geen beroep zal doen op de ontheffing. Ik kan daarom niet bevestigen dat (bijna) iedere zonnepaneeleigenaar een ontheffing zal vragen. Daarbij speelt uiteraard ook een belangrijke rol dat deze ontheffing meebrengt dat geen recht bestaat op teruggaaf van btw en er zonnepaneleneigenaren zullen zijn die zeker een beroep willen doen op dit teruggaafrecht.”
De Kamerleden wilden ook weten of de schatkist er iets aan gaat overhouden. “Hoeveel btw levert deze maatregel op en hoeveel administratieve lasten voor de burgers en voor de Belastingdienst?”
Reekers: “Het antwoord op deze vraag hangt onder meer af van het aantal personen dat als gevolg van de exploitatie van zonnepanelen btw-plichtig wordt. Gelet op de onzekerheid over het aantal btw-plichtige zonnepaneleneigenaren en het aantal dat een beroep zal doen op de administratieve ontheffing, is het voor mij niet mogelijk de effecten voor de uitvoeringskosten bij de Belastingdienst en de administratieve lasten voor bedrijven exact te becijferen. Het is echter onmiskenbaar dat de uitvoeringslasten voor de Belastingdienst toe zullen nemen en dat hetzelfde geldt voor de administratieve lasten voor ondernemers. Met de energieleveranciers zal nog overleg gevoerd worden over de praktische gevolgen van de btw-plicht voor de exploitatie tegen vergoeding van zonnepanelen. De btw-plicht voor de levering van elektriciteit en het recht op teruggave van btw bij aankoop van zonnepanelen levert budgettair niets op maar betekent een budgettaire derving. Deze derving ontstaat door de aan het ondernemerschap gekoppelde recht op aftrek van voorbelasting. In samenhang met de werking van de kleine ondernemersregeling ontvangen particulieren die investeren in zonnepanelen en voor de levering van de elektriciteit ondernemer zijn, in het jaar van aanschaf van de zonnepanelen (na datum arrest Hof van Justitie) alleen maar btw terug van de Belastingdienst. Deze derving zal conform de begrotingsregels gedekt worden.”
Het is dus zaak voor Nederland om onder het arrest uit te komen. Dat wil Reekers dan ook. “Ik acht de uitkomst van het arrest ongewenst, maar zie in het arrest geen juridische ruimte om het ondernemerschap te ontkennen. Daarom zal ik in Europees verband pleiten voor een aanpassing van de btw-richtlijn en daarbij de steun zoeken van gelijkgestemde landen. Daarbij valt te denken aan een mogelijkheid voor lidstaten om zeer kleine ondernemers met geringe omzetten of particuliere zonnepaneleneigenaren verplicht vrij te stellen van btw. Met het oog op eventuele aanpassing van de btw-richtlijn heeft Nederland dit onderwerp aanhangig gemaakt bij de Europese Commissie, die hiervoor nadrukkelijk de aandacht heeft.”
Wij zullen dus de komende maanden volgen of staatssecretaris Reekers daadwerkelijk werk maakt van deze zaak en naar Brussel afreist. In de tussentijd zou hij wel gek zijn om de Belastingdienst opdracht te geven om de door hem dus niet gewenste BTW-plicht voor particulieren in te voeren.
De visie van de Vereniging Eigen Huis
De letterlijke tekst van de beantwoording van Kamervragen, zie linkerkolom onderaan.