Skip to main content
P+ Logo
Best Practices voor een duurzame toekomst
Groene Breinbreker
Groene Breinbreker
06 mei 2016

Big data nodig voorkomen voedselverspilling

Het gebruik van big data wordt nodig om grootschalige voedselverspilling te voorkomen. Dat stelt prof. Dr. Jacqueline Bloemhof van de WUR, aangesloten bij het Groene Brein.

Jacqueline Bloemhof is hoogleraar Sustainable Logistics Management aan de Wageningen University. Ze doet studie naar het zo efficiënt mogelijk organiseren van voedselketens, om onnodig bederf of afval te voorkomen. Bloemhof is een van de honderd wetenschappers die zich hebben gebundeld in het duurzame kennisnetwerk het Groene Brein.

Groene Breinbreker: Komt er een einde aan voedselverspilling wanneer ketens eenmaal efficient zijn?

Volgens Bloemhof is er meer nodig en zal er uiteindelijk gebruik gemaakt moeten worden van big data om aan verspilling een einde te maken. Vanuit haar leerstoel duurzaam logistiek management brengt ze nu al in kaart hoe voorraadbeheer zo goed mogelijk kan worden aangepakt, wat de beste plek is om producten in te kopen en hoe voedsel het zonder verlies bij de consument terecht kan komen. “Wij gebruiken daarvoor wiskundige modellen, meten het effect van lokaal inkopen en het gebruik van andere vervoermiddelen.”

Recent onderzocht zij met studenten de aanvoerlijnen voor Knorr soepen, de zakjes met gedroogde ingrediënten. “Dan ga je dus kijken naar hoe het nu gaat. Knorr wil in Duitsland die soep maken, maar haalt daarvoor tomaten uit Spanje. Door het transport en de duur van de reis levert dat verspilling op: tomaten gaan stuk. Dat probleem los je op door de tomaten al meteen in Spanje te drogen. Het scheelt bovendien in de transportkosten, want je vervoert daarna geen water meer, dwars door Europa heen. Dat water uit de tomaten blijft in Spanje.”

Het klinkt zo logisch, dat de vraag opkomt waarom Knorr dat zelf niet heeft bedacht. Bloemhof: “Dingen ontstaan uit het verleden, veelal kostengedreven en zijn niet aangepast. Vandaag zijn nieuwe vragen opgekomen. Hoe veroorzaak je zo min mogelijk emissie? Is er ander vervoer mogelijk? Hoe minimaliseer je voedselverspilling?”

Een ander recent voorbeeld, ter illustratie. Bloemhof: “Supermarkten zijn verse kruiden gaan verkopen, maar werken niet samen in de inkoop en logistiek. Het gevolg: iedereen verwerkt het transport van die kruiden op eigen manier. Daardoor vervoeren vrachtwagens een hoop lucht. Veel efficienter zou een centraal punt zijn, om de verse voorraad op te pikken.”

Big data zijn dit allemaal nog niet, stelt Bloemhof zelf als eerste vast. “Dan heb je het eerder over het totaal van de bloemenveilingen en het transport van bloemen over de wereld. Daar kun je big data op loslaten om te leren efficienter om te gaan met tijdschema’s, wanneer bloemen binnenkomen, verkocht worden, weer verder reizen. Nu wordt er in databases nog niet gezocht naar structuren, om grote informatiestromen te analyseren.”

Maar bloemen zijn geen voedsel. Bloemhof: “Dan zou je kunnen kijken naar de havens, door alle containers met voedsel in de database te stoppen. Tropisch voedsel uit Latijns Amerika, ander voedsel uit China. Daarna kan je gaan sturen. Bijvoorbeeld door te bundelen en dan op de juiste temperatuur te transporteren, om zo efficient mogelijk bederf te voorkomen.”

Er is een grote noodzaak om op deze manier aan de slag te gaan, benadrukt Bloemhof. Voedselverspilling is niet een leuk lief onderwerpje waar politici zich geen buil aan kunnen vallen. “Met het stijgen van de wereldbevolking tot 9 miljard mensen is het pure noodzaak om alle beschikbare voedsel te gebruiken, zonder te verspillen. Nu al is de capaciteit van de aarde gebruikt. We gebruiken drie wereldbollen, terwijl we er maar een hebben. Er is een nieuwe omrekening die laat zien in welke maand van het jaar we de natuurlijke capaciteit al hebben bereikt. Die dag valt inmiddels al in augustus. De rest van het jaar gebruiken we meer van de aarde dan de aarde ons kan leveren. Dat ga je niet lang volhouden.”

Heeft u ook een Breinbreker voor een van de wetenschappers van het Groene Brein? Mail ons!

Dit is aflevering 30 van de serie Groene Breinbrekers. Elke week wordt op de website van P+ een praktijkvraag gesteld aan een van de 90 wetenschappers die aan het Groene Brein zijn verbonden. P+ roept het bedrijfsleven op eigen vragen te mailen. Beantwoording hiervan is gratis. Over een uitvoeriger onderzoek kan altijd gepraat worden. Vraag mailen naar: editor@p-plus.nl