Herman Wijffels gaat de regering adviseren om pensioenfondsen een rol te geven in het realiseren van een circulaire economie, in nauwe samenwerking met banken. Dat vertelde hij tijdens het eerste BOOSTCamp in Almere, tegen deelnemers van deze bijeenkomst die bedoeld is om doorbraken te bereiken.

Banken hebben de kennis om te beoordelen of een bedrijf succesvol gefinancierd kan worden. Maar ze hebben momenteel het geld niet om dat te doen. Pensioenfondsen hebben geld genoeg. Maar niet het apparaat of ze verstandig direct ondernemingen kunnen financieren. Wat is logischer om dan samen te werken? Daar komt de redenering van Wijffels op neer?

Wijffels kreeg aan de rand van de Oostvaardersplassen een zeepkist aangeboden. Hij vertelde vol vuur over zijn laatste reis naar China en hoe daar over duurzaamheid wordt nagedacht. Ook vertelde hij de deelnemers dat hij ’s ochtend nog had zitten schrijven aan een advies, dat de regering aan hem heeft gevraagd. De oud-Rabobank directeur en oud-voorzitter van de SER, nu ook initiatiefnemer van het Sustainable Finance Lab, zal daarin zijn visie geven op de rol van de financiële wereld in Nederland om een circulaire economie te realiseren, waarbij geen afval meer ontstaat.

“Die rol zal heel erg gaan verschuiven”, legde Wijffels uit. “Dat gaat van de financiering van eigendom van producten naar de financiering van grondstoffen in die producten, ten behoeve van de producent. Dat is een voorwaarde. Voor het financieren van die voorraad zijn hele andere constructies nodig dan we nu hebben.”

Wijffels, die nog even memoreerde inmiddels de 70 gepasseerd te zijn, denkt niet dat de banken in Nederland in dit veranderingsproces voorop zullen lopen. “Mijn ervaring is dat het bankwezen nog druk bezig is met het opruimen van de brokken van de kredietcrisis. Men draait overwegend nog op oude software, om het zo maar eens te zeggen. Men is nog niet toe aan het nadenken over de toekomst.”

Hij zal de regering daarom adviseren wat verder te kijken dan de situatie van vandaag. “In dat rapport heb ik vanmorgen ook weer opgeschreven dat we ruimte moeten maken en moeten stimuleren dat nieuwe financieringsvormen mogelijk worden. Er staat een zinsnede in dat banken zich moeten heroriënteren.”

Zou dit alleen voor banken moeten gelden, vroegen wij Wijffels, nog steeds op de zeepkist. Er zijn toch ook nog pensioenfondsen, die momenteel niet meer dan 15 procent van hun vermogen in Nederland investeren?

Het antwoord van Wijffels was bevestigend: “We moeten naar een veel meer verbonden financieel system in Nederland. De  situatie is nu dat het overgrote deel van de financiële middelen in de vorm van pensioenpremies naar pensioenfondsen gaat. Die hebben zelf niet de mogelijkheid om dat in Nederland te beleggen, maar doen dat vooral in het buitenland, via de financiële markten. We hebben tegelijkertijd banken die de taak hebben om te kijken en te beoordelen wat wel en niet gefinancierd kan worden. Maar die banken hebben op het ogenblik de middelen niet om dat zelf te kunnen doen. Logisch zou dus zijn dat daar verbanden worden gelegd.”

Wijffels besloot zijn ‘inspiratiesessie’ met een mooie afsluitende quote: “Verbinden is het wachtwoord van de circulaire economie.”

Het CEBoostcamp is nog steeds gaande, bij het verschijnen van dit eZine.

Vanmiddag spreekt onder meer Feike Sijbesma van DSM en ook Femke Halsema In de Schouwburg in Almere.