Skip to main content
P+ Logo
Best Practices voor een duurzame toekomst
Wubbo Ockels in memoriam
Wubbo Ockels in memoriam
18 mei 2014

Duurzaamheidspionier Wubbo Ockels overleden

Hij kondigde zijn dood een jaar geleden via Twitter zelf aan, streed hard, maar moest zich gewonnen geven. Nederland verliest met Wubbo Ockels (1946- 2014) een beroemd duurzaamheidspionier.

Op 14 mei, 4 dagen geleden, plaatste hij ook weer op Twitter zijn laatste foto, waarbij hij meldde bewondering te hebben voor Paul Polman van Unilever. "I admire Paul Polman and Unilever for taking their responsibility as crew of Space Ship Earth." Het is deze foto die boven dit bericht staat. Hij verstuurde hem een dag later ook nog aan Marjan Minnesma van Urgenda, met een zakelijke mededeling. En de verzuchting: "...but there is still so much to do".

Wubbo Ockels hield zich tot aan zijn overlijden bezig met duurzaamheid. Hij vond zichzelf een optimist en wilde mensen inspireren en uitdagen om met duurzame initiatieven te komen. Wanneer alle jaargangen van de Duurzame 100 bij elkaar zouden worden opgeteld, stond de oud-astrounaut en hoogleraar bovenaan.

Ockels wist het allesomvattende begrip duurzaamheid als geen ander om te zetten in futuristische producten. Voor de World Solar Challenge, een tweejaarlijkse wedstrijd voor zonnewagens in Australië, was Ockels betrokken bij zonneauto Nuna. Nuna deed voor het eerst in 2001 met de race mee en won in totaal vijf keer. De laatste keer was vorig jaar. In 2004 maakte de zonnewagen een tocht door Europa. Ockels adviseerde de studenten die de wagen bouwden en hielp bij het oplossen van problemen.

Met de stichting De Groene Grachten wilde Ockels de Amsterdamse binnenstad vergroenen en laten zien dat ook grachtenpanden van 400 jaar oud duurzamer konden worden. De stichting die Ockels oprichtte, helpt bewoners hun panden energiezuiniger en milieuvriendelijker te maken. De stichting was onder meer betrokken bij het aanleggen van tuinen op honderd daken binnen de grachtengordel. Isolatie is ook hard nodig, want laatst bleek uit een onderzoek hoe ‘lek’ de oude binnenstad is: overal loopt de warmte ‘s winters weg. Energierekeningen in de grachtengordel zijn stukken hoger dan in de nieuwbouwwijken aan de rand van de hoofdstad.

Ook bouwde bij voor eigen risico (en met hulp van de Rabobank) het zeilschip Ecolution, dat geen schadelijke stoffen uitstoot. Tijdens het zeilen kan het schip grote hoeveelheden stroom opwekken en opslaan in een enorm batterijpack in het vooronder van deze 1 miljoen euro kostende boot. In 2010 raakte het schip beschadigd en zonk half bij een scheepswerf in Groningen. Ockels deed bij de politie aangifte, op verdenking van boze opzet. Hij herstelde het schip en zeilde twee jaar later naar Aruba, waar hij de Arubaanse regering hielp om van het eiland een voorbeeld van duurzaamheid te maken.

Een ander idee van Ockels was om windenergie op te wekken op grote hoogten, waar het harder waait en de luchtstroom gelijkmatiger is. Hij wilde dat doen met radiografisch bestuurbare vliegers. Die moesten energie opwekken en konden ook boten voorttrekken, ongeacht de windrichting. Dit principe noemde hij 'de laddermolen'.

In 2006 presenteerde Ockels de Superbus. Deze elektrische bus kan 150 tot 250 kilometer per uur rijden. Er werd een prototype van het voertuig gemaakt, met state of the art aan materialen aan boord, waaronder lichtgewicht carbon van TenCate. Ockels zag de Superbus als een alternatief voor de Zuiderzeelijn tussen Amsterdam en Groningen. Het kabinet wilde in eerste instantie geld stoppen in het project, maar zag daar later van af. "Nederland is een land dat misschien wat aarzelend is wat betreft duurzame ontwikkeling. Maar op het moment dat de Nederlander geld of handel ruikt, dan zullen ze wel gaan schakelen", zei Ockels daar toen over.

Wij brengen onze condoleances over aan zijn vrouw en kinderen. Het deelde zijn laatste strijd met heel Nederland, door Ivo Niehe in zijn laatste jaar enkele malen te ontvangen en deelgenoot te maken van zijn laatste gevecht.

We zullen de aflevering van Sail Amsterdam waarbij we met Ockels op de Ecolution mochten meevaren nooit vergeten.

Ockels, zwaar geëmotioneerd, over zijn leven en zijn strijd bij Yvo Niehe: een mooie en integere uitzending, vond hij zelf.