DOEN gaat duurzaam scouten
Gericht duurzaam scouten om zo vier grote transities te versnellen. Dat is het kompas waarop directeur Carol Gribnau van Stichting DOEN gaat varen. Heel opmerkelijk is dat haar financiers dit ‘open’ avontuur voor niet minder dan vijf jaar ondersteunen. De trend is juist dat maatschappelijke organisaties zich in steeds kortere tijd moeten bewijzen in steeds verder opgeknipte projecten.
Gribnau vertelt over de nieuwe strategie van DOEN in de P+ Special ‘Duurzaam scouten’. De plek waar ze praat is symbolisch gekozen. De net geopende winkel van wereldcatering ‘Mama’s Koelkast’ verbindt niet minder dan 50 vrouwen uit alle continenten. Een van de transities is het streven naar een maatschappij waarin alle mensen meedoen.
“Als je echt een verandering wilt zien, dan moet je daar twintig jaar voor uittrekken”, stelt Gribnau (1965). Daarom is ze blij dat de Postcode Loterij en de Vriendenloterij haar organisatie een jaarlijks bedrag van rond de 30 miljoen euro verstrekken om het nieuwe beleid vorm te geven. Met de eigen middelen daarbij opgeteld is er zo voor de periode 2023-2027 jaarlijks 32 miljoen beschikbaar.
Gribnau heeft het vroeger wel anders meegemaakt. De biologe begon als ontwikkelingswerker voor SNV in Nepal. Sterker nog: ze weet precies hoe in het ontwikkelingswerk de haast om op korte termijn resultaten te realiseren inmiddels de overhand heeft. “Ik heb best lang aan de andere kant gezeten, aan de ontvangende kant. Ik heb daar de internationale, en dus steeds complexere tenderprocedures zien opkomen. Je wint zo’n tender van drie jaar en daarna moet er weer opnieuw ingeschreven worden. Dan kan er dus een hele andere partij, die op jouw plek niet heeft gewerkt, voor een vergelijkbare opdracht worden gevraagd. Zo kun je dus niet doorbouwen op de relaties die er ondertussen zijn opgebouwd, terwijl je weet dat het project waar je aan werkte een veel langere adem vergt. Door die projectfinanciering hebben we wat er moet gebeuren steeds meer opgeknipt, terwijl de wereld steeds complexer wordt.”
Ondanks een lastige start voor Gribnau in coronatijden met een ‘onbemensd’ kantoor, begon bij het team van DOEN in deze periode toch het denken over een andere manier om de organisatie in te richten. Waarom in plaats van zeven afgekaderde programma’s de aandacht niet beperken tot drie hoofdthema’s: regeneratieve economie, solidaire samenleving en kracht van verbeelding?
Zelfs deze thema’s zijn in praktijk nog vaak overlappend. Pionierende ondernemers laten zich vaak niet in één hokje stoppen, maar combineren juist verschillende transities. Zo zou tijd vrijgespeeld kunnen worden om er meer op uit te gaan, om via de eigen netwerken nog ontbrekende partners te vinden die de transities kunnen ondersteunen. Een uitnodigende houding, met DOEN als verbinder. Alle deuren en ramen open. Een eerder experiment op dit gebied met de DOEN Textielcall had heel wat nieuwe ondernemers opgeleverd, voorlopers op het gebied van circulair ontwerpen en produceren van circulaire kleding. Gribnau: “We hebben nu bewust ruimte en flexibiliteit in de organisatie ingebouwd.”
In het Kompas kwam het uiteindelijk zo te staan: ‘De komende jaren zal DOEN de (al bestaande, red.) netwerken nog meer uitbreiden, om zo ook zelf voorlopers te kunnen scouten. (-) DOEN zal vaker investeren in ‘ecosystemen’ van voorlopers: de platforms, werkplaatsen, sectorversterkende organisaties, broedplaatsen en netwerken die individuele voorlopers verder kunnen brengen. DOEN brengt actief partners, financiers en experts uit haar eigen netwerk bij elkaar of maakt grotere gezamenlijke programma’s mogelijk.’
Gribnau geeft in P+ een mooi voorbeeld hoe het team van DOEN nu al op dit nieuwe kompas laveert: “In de covidtijd hadden we bijvoorbeeld een partner in India op het gebied van duurzame-energie. Die liet ons weten: wij kunnen iets betekenen door koeling op het platteland aan te bieden om de vaccins goed te houden. Plekken waar nog geen toegang tot energie was. Toen hadden we daar wel een discussie over. Moeten we dit nu wel doen? We zitten daar in de duurzame energie, niet in de gezondheidszorg. Toch hebben we besloten: dit moeten we juist wél doen, nu. Dit is juist zo’n moment waarop je kan laten zien hoe duurzame energie in een crisis een oplossing kan zijn. Dat helpt de transitie in bredere zin. En dat hebben we vervolgens ook zien gebeuren. Die partner is daar met een stuk financiering van ons aan de slag gegaan. De overheid heeft gezien wat voor verschil dat maakte en heeft deze partner nu uitgenodigd om samen in één of twee Indiase staten rurale gezondheidsklinieken van duurzame energie te gaan voorzien. Nou, dan heb je die transitie toch een flinke duw in de goede richting gegeven. Dus nooit denken: dit kan niet.”
Gribnau vertelt over de nieuwe strategie van DOEN in de P+ Special ‘Duurzaam scouten’. De plek waar ze praat is symbolisch gekozen. De net geopende winkel van wereldcatering ‘Mama’s Koelkast’ verbindt niet minder dan 50 vrouwen uit alle continenten. Een van de transities is het streven naar een maatschappij waarin alle mensen meedoen.
"Voor echte verandering twintig jaar uittrekken"
“Als je echt een verandering wilt zien, dan moet je daar twintig jaar voor uittrekken”, stelt Gribnau (1965). Daarom is ze blij dat de Postcode Loterij en de Vriendenloterij haar organisatie een jaarlijks bedrag van rond de 30 miljoen euro verstrekken om het nieuwe beleid vorm te geven. Met de eigen middelen daarbij opgeteld is er zo voor de periode 2023-2027 jaarlijks 32 miljoen beschikbaar. Gribnau heeft het vroeger wel anders meegemaakt. De biologe begon als ontwikkelingswerker voor SNV in Nepal. Sterker nog: ze weet precies hoe in het ontwikkelingswerk de haast om op korte termijn resultaten te realiseren inmiddels de overhand heeft. “Ik heb best lang aan de andere kant gezeten, aan de ontvangende kant. Ik heb daar de internationale, en dus steeds complexere tenderprocedures zien opkomen. Je wint zo’n tender van drie jaar en daarna moet er weer opnieuw ingeschreven worden. Dan kan er dus een hele andere partij, die op jouw plek niet heeft gewerkt, voor een vergelijkbare opdracht worden gevraagd. Zo kun je dus niet doorbouwen op de relaties die er ondertussen zijn opgebouwd, terwijl je weet dat het project waar je aan werkte een veel langere adem vergt. Door die projectfinanciering hebben we wat er moet gebeuren steeds meer opgeknipt, terwijl de wereld steeds complexer wordt.”
Alle ramen en deuren open
Ondanks een lastige start voor Gribnau in coronatijden met een ‘onbemensd’ kantoor, begon bij het team van DOEN in deze periode toch het denken over een andere manier om de organisatie in te richten. Waarom in plaats van zeven afgekaderde programma’s de aandacht niet beperken tot drie hoofdthema’s: regeneratieve economie, solidaire samenleving en kracht van verbeelding?Zelfs deze thema’s zijn in praktijk nog vaak overlappend. Pionierende ondernemers laten zich vaak niet in één hokje stoppen, maar combineren juist verschillende transities. Zo zou tijd vrijgespeeld kunnen worden om er meer op uit te gaan, om via de eigen netwerken nog ontbrekende partners te vinden die de transities kunnen ondersteunen. Een uitnodigende houding, met DOEN als verbinder. Alle deuren en ramen open. Een eerder experiment op dit gebied met de DOEN Textielcall had heel wat nieuwe ondernemers opgeleverd, voorlopers op het gebied van circulair ontwerpen en produceren van circulaire kleding. Gribnau: “We hebben nu bewust ruimte en flexibiliteit in de organisatie ingebouwd.”
"Ecosystemen van voorlopers"
In het Kompas kwam het uiteindelijk zo te staan: ‘De komende jaren zal DOEN de (al bestaande, red.) netwerken nog meer uitbreiden, om zo ook zelf voorlopers te kunnen scouten. (-) DOEN zal vaker investeren in ‘ecosystemen’ van voorlopers: de platforms, werkplaatsen, sectorversterkende organisaties, broedplaatsen en netwerken die individuele voorlopers verder kunnen brengen. DOEN brengt actief partners, financiers en experts uit haar eigen netwerk bij elkaar of maakt grotere gezamenlijke programma’s mogelijk.’ Gribnau geeft in P+ een mooi voorbeeld hoe het team van DOEN nu al op dit nieuwe kompas laveert: “In de covidtijd hadden we bijvoorbeeld een partner in India op het gebied van duurzame-energie. Die liet ons weten: wij kunnen iets betekenen door koeling op het platteland aan te bieden om de vaccins goed te houden. Plekken waar nog geen toegang tot energie was. Toen hadden we daar wel een discussie over. Moeten we dit nu wel doen? We zitten daar in de duurzame energie, niet in de gezondheidszorg. Toch hebben we besloten: dit moeten we juist wél doen, nu. Dit is juist zo’n moment waarop je kan laten zien hoe duurzame energie in een crisis een oplossing kan zijn. Dat helpt de transitie in bredere zin. En dat hebben we vervolgens ook zien gebeuren. Die partner is daar met een stuk financiering van ons aan de slag gegaan. De overheid heeft gezien wat voor verschil dat maakte en heeft deze partner nu uitgenodigd om samen in één of twee Indiase staten rurale gezondheidsklinieken van duurzame energie te gaan voorzien. Nou, dan heb je die transitie toch een flinke duw in de goede richting gegeven. Dus nooit denken: dit kan niet.”