De alleroudste farmers market
De eerste Farmers Market in Noord-Amerika dateert al van 1750, gevestigd in Halifax in Canada. De biologische boerenmarkt werd dus niet door hippies uitgevonden.
De oudste en nog steeds opererende boerenmarkt in Noord-Amerika dateert al van juni 1750 en gaat daarmee in de richting van de 300 jaar. Deze Halifax Farmers Market werd bij ‘Royal Decree’ opgericht door de Britse gouverneur Edward Cornwallis, een jaar nadat hij de stad Halifax tot nieuwe hoofdstad had uitgeroepen.
De Canadese provincie Nova Scotia was in die tijd nog een handelspost waar vooral soldaten, kooplieden en vissers woonden – naast First Nations van de stam Mi’kmaq en Franstalige handelaren. Boeren moesten de eerste bewoners van groenten, vlees, melk, eieren en kippen voorzien, bij voorkeur levend. De dieren werden ter plekke geslacht. De boeren maakten lange nachtelijke tochten om de beste marktplekken te kunnen bezetten, waar ze hun waren vanaf de boerenkar verkochten. Sommige boerinnen kwamen zelfs te voet, tochten van 65 kilometers makend over modderige of bevroren weggetjes. Naast voeding brachten de boeren ook hout naar de stad, om de eerste huizen te verwarmen, en hooi voor de paarden van het Britse garnizoen.
De markt werd zo beroemd, dat de Britse schrijver Charles Dickens er een bezoek aan bracht. De bedenker van de beroemdste vrek (Ebenezer Scrooge) uit de literatuurgeschiedenis noteerde: ‘De markt is meer dan overvloedig en buitengewoon goedkoop’.
Na vele verhuizingen binnen de stad is deze boerenmarkt sinds juli van dit jaar te vinden op een nieuwe plek langs de haven van Halifax, naast de terminal voor cruiseschepen. Maar het is al lang de enige Farmers Market niet meer op Nova Scotia, dat claimt de meeste boerenmarkten per hoofd van de bevolking in Canada te tellen. Het zijn er inmiddels 27, de boeren niet meegeteld die een stalletje hebben op reguliere zaterdagmarkten, zoals in Annapolis Royal, de eerste hoofdstad van Nova Scotia. Het was zelfs de eerste Europese vesting in Amerika ten noorden van Florida, gesticht in 1605.
Voor het kraampje van de biologische Strattons Farm in Annapolis Royal staat op zaterdag een lange rij van beleefd op hun beurt wachtende Canadezen. De verkopende boerin komt handen te kort om haar superverse onbespoten groenten in te pakken.
Strattons Farm is een voorbeeld van het type boerenbedrijven dat door hippies werd begonnen uit kritiek op de ‘consumptiemaatschappij’ en het ‘plastic voedsel vol gif’ in de supermarkten. Vermont staat te boek als de Amerikaanse staat waar tal van deze ‘drop outs’ oude boerderijen en schuren opkochten om daar een zelfvoorzienend bestaan op te bouwen. Hier ontstonden ook de eerste ‘donkergroene’ voedselcoöperaties, die markten in de stad begonnen te organiseren om daar hun overschot aan boerderijproducten te verkopen. De ‘Northeast Organic Farming Association’ bijvoorbeeld dateert van 1971. Dat is één jaar voordat het Canadese hippieboegbeeld Neil Young zijn meest verkochte muziekalbum uitbracht: Harvest. In ‘Old Man’ bezong hij de boerenknecht Louis Avila die hij in 1970 bij de koop van de boerderij ‘Broken Arrow’ ook overnam van de eigenaar. Young heeft het liedje nog steeds op zijn repertoire staan, ook al vindt hij het zelf wel gek om nog te zingen, nu hij zelf al zo oud is.
Hippies vonden de boerenmarkt dus niet uit, maar ze bliezen het in het slop geraakte concept wel nieuw leven in. Zonder te herinneren aan het feit dat honderden jaren geleden alle groenten en vlees vrij van chemicaliën waren, onderscheiden de Farmers Markets van vandaag zich nog steeds door een overvloed aan biologische producten. De Amsterdamse Noordermarkt in de Jordaan is daar ook een voorbeeld van. Opgericht in 1987 is dit de grootste biologische boerenmarkt van Nederland.
En is de Halifax Farmers Market ook echt de oudste boerenmarkt van Noord-Amerika? Als het op officiële papieren aankomt wel, zoals een aantoonbaar Koninklijk Decreet. Toch claimt de Amerikaanse plaats Lancaster in Pennsylvania al twintig jaar eerder een eerste publieke boerenmarkt te hebben geopend, in 1730. Amerikanen willen nu eenmaal graag de eerste zijn.
De oudste en nog steeds opererende boerenmarkt in Noord-Amerika dateert al van juni 1750 en gaat daarmee in de richting van de 300 jaar. Deze Halifax Farmers Market werd bij ‘Royal Decree’ opgericht door de Britse gouverneur Edward Cornwallis, een jaar nadat hij de stad Halifax tot nieuwe hoofdstad had uitgeroepen.
De Canadese provincie Nova Scotia was in die tijd nog een handelspost waar vooral soldaten, kooplieden en vissers woonden – naast First Nations van de stam Mi’kmaq en Franstalige handelaren. Boeren moesten de eerste bewoners van groenten, vlees, melk, eieren en kippen voorzien, bij voorkeur levend. De dieren werden ter plekke geslacht. De boeren maakten lange nachtelijke tochten om de beste marktplekken te kunnen bezetten, waar ze hun waren vanaf de boerenkar verkochten. Sommige boerinnen kwamen zelfs te voet, tochten van 65 kilometers makend over modderige of bevroren weggetjes. Naast voeding brachten de boeren ook hout naar de stad, om de eerste huizen te verwarmen, en hooi voor de paarden van het Britse garnizoen.
Charles Dickens deed er boodschappen
De markt werd zo beroemd, dat de Britse schrijver Charles Dickens er een bezoek aan bracht. De bedenker van de beroemdste vrek (Ebenezer Scrooge) uit de literatuurgeschiedenis noteerde: ‘De markt is meer dan overvloedig en buitengewoon goedkoop’. Na vele verhuizingen binnen de stad is deze boerenmarkt sinds juli van dit jaar te vinden op een nieuwe plek langs de haven van Halifax, naast de terminal voor cruiseschepen. Maar het is al lang de enige Farmers Market niet meer op Nova Scotia, dat claimt de meeste boerenmarkten per hoofd van de bevolking in Canada te tellen. Het zijn er inmiddels 27, de boeren niet meegeteld die een stalletje hebben op reguliere zaterdagmarkten, zoals in Annapolis Royal, de eerste hoofdstad van Nova Scotia. Het was zelfs de eerste Europese vesting in Amerika ten noorden van Florida, gesticht in 1605.
Lange rij met wachtende Canadezen
Voor het kraampje van de biologische Strattons Farm in Annapolis Royal staat op zaterdag een lange rij van beleefd op hun beurt wachtende Canadezen. De verkopende boerin komt handen te kort om haar superverse onbespoten groenten in te pakken.Strattons Farm is een voorbeeld van het type boerenbedrijven dat door hippies werd begonnen uit kritiek op de ‘consumptiemaatschappij’ en het ‘plastic voedsel vol gif’ in de supermarkten. Vermont staat te boek als de Amerikaanse staat waar tal van deze ‘drop outs’ oude boerderijen en schuren opkochten om daar een zelfvoorzienend bestaan op te bouwen. Hier ontstonden ook de eerste ‘donkergroene’ voedselcoöperaties, die markten in de stad begonnen te organiseren om daar hun overschot aan boerderijproducten te verkopen. De ‘Northeast Organic Farming Association’ bijvoorbeeld dateert van 1971. Dat is één jaar voordat het Canadese hippieboegbeeld Neil Young zijn meest verkochte muziekalbum uitbracht: Harvest. In ‘Old Man’ bezong hij de boerenknecht Louis Avila die hij in 1970 bij de koop van de boerderij ‘Broken Arrow’ ook overnam van de eigenaar. Young heeft het liedje nog steeds op zijn repertoire staan, ook al vindt hij het zelf wel gek om nog te zingen, nu hij zelf al zo oud is.
Amsterdamse Noordermarkt uit 1987
Hippies vonden de boerenmarkt dus niet uit, maar ze bliezen het in het slop geraakte concept wel nieuw leven in. Zonder te herinneren aan het feit dat honderden jaren geleden alle groenten en vlees vrij van chemicaliën waren, onderscheiden de Farmers Markets van vandaag zich nog steeds door een overvloed aan biologische producten. De Amsterdamse Noordermarkt in de Jordaan is daar ook een voorbeeld van. Opgericht in 1987 is dit de grootste biologische boerenmarkt van Nederland.En is de Halifax Farmers Market ook echt de oudste boerenmarkt van Noord-Amerika? Als het op officiële papieren aankomt wel, zoals een aantoonbaar Koninklijk Decreet. Toch claimt de Amerikaanse plaats Lancaster in Pennsylvania al twintig jaar eerder een eerste publieke boerenmarkt te hebben geopend, in 1730. Amerikanen willen nu eenmaal graag de eerste zijn.