Kan ISO 26000 bedrijven niet verder helpen in de verduurzaming omdat het geen keurmerk is? “Dit lijkt me stug”, stelt Nelleke Jacobs van MVO Nederland. Ze schreef een reactie op een onderzoek naar keurmerken voor bedrijfsvoering, waarin ze de wereld grofweg verdeelt in twee menstypes.

We citeren Jacobs: “Het is zeker waar dat keurmerken een belangrijke functie vervullen in de zoektocht naar het serieus aanpakken van MVO. De zoektocht naar duurzaamheid kent echter meerdere wegen. Welke weg je kiest hangt af van het type mens dat je bent: het Excel-type of het Word-type.

De Excel-aanhangers grijpen bij voorkeur naar systemen. Zij gaan uit van meten, vastleggen en controleren. MVO wordt systematisch afgepeld in verschillende thema’s, Kritieke Prestatie Indicatoren (KPI’s), doelen en acties. Dat deze stroming populair is, blijkt uit de vele managementsystemen, meetsystemen en monitoringsinstrumenten die worden ontwikkeld. ISO FastTrack, MVO monitor, MVO wijzer en MVO prestatieladder zijn hier voorbeelden van. Ook keurmerken hebben een heilzame werking voor dit type mensen: de eisenstellende normen die bij deze keurmerken horen, kunnen systematisch worden nageleefd.

Er is ook een stroming die wars is van deze systemen: de gebruikers van Word. Dit type mensen hekelt de administratieve druk. De systeembenadering veroorzaakt volgens hen een tunnelvisie. Het angstvallig vasthouden aan regels en normen weerhoudt bedrijven van waar het werkelijk om gaat: anders nadenken en je bedrijf anders inrichten. Zij leunen liever op het creatieve vermogen van mensen en samenwerkingsverbanden. Het idee van GRO Holland om afvalstromen uit restaurantketens te gebruiken als grondstof voor hun kwekerij, komt niet uit een systeem gerold.

Deze twee typen mensen laten zich niet gemakkelijk verenigen. Het lijkt erop dat de onderzoekers die ISO 26000 ‘niet deugdelijk vinden’ tot het type Excel behoren. Excel-adapten vinden de Word-mensen te vrijblijvend en vaag. Volgens hen ligt de weg naar ‘greenwashing’ vrij, en voor hen werkt een niet-eisenstellende norm niet.

MVO Nederland heeft bedrijven uit beide stromingen in haar netwerk en ziet daarmee de heilzame werking van beide benaderingen. Dus voor de Excel-mensen onder ons: lees het onderzoek dat orde schept in het keurmerkenbos. Of bekijk de keurmerkenwijzer voor consumenten van Milieu Centraal en realiseer je dat een keurmerk ook maar een bij elkaar vergaderde set afspraken is.

Voor de Word-mensen onder ons: volgens mij is ISO 26000 als richtlijn een uitstekende manier om duurzaamheidsstappen te zetten. Het biedt inspiratie en handvatten om vanuit  je  eigen situatie gerichte keuzes te maken zodat de meeste duurzaamheidswinst wordt gemaakt. Dus laat je inspireren door ISO 26000 en vooral niet afschrikken door de regels en normen.”

Aldus Nelleke Jacobs, die namens MVO Nederland bedrijven helpt bij het implementeren van MVO-standaarden en certificering.

De blogs van Nelleke Jacobs